What's in a name? Alles over onze straatnamen

Straten, wegen en pleinen: ook op Schiphol moeten ze een naam hebben. Anders kun je tenslotte de weg niet vinden. De één een brede boulevard, de ander een beetje weggestopt achter een rij kantoren, maar vaak met een bijzonder verhaal. Een verhaal waar we trots op zijn.

Jan Dellaert(plein)

Als iemand de eer toekomt vereeuwigd te worden met een eigen plein is het onze founding father Jan Dellaert. De Zeeuw van geboorte wordt na een korte carrière als vliegenier bij de Luchtvaart Afdeeling (LVA) in Soesterberg in 1920 de allereerste stationschef van Schiphol. Dat bestaat op dat moment uit niet veel meer dan een weiland met een paar houten keten.

Maar luchtvaartpionier en visionair Dellaert voorziet een grootse toekomst. Onder zijn leiding groeit Schiphol uit tot een internationale speler van betekenis. En als de grenzen van de oude locatie zijn bereikt, is de ‘vader van Schiphol’ de stuwende kracht achter de totstandkoming van het moderne Schiphol-Centrum.

Evert van de Beek(straat)

Waar Jan Dellaert bij velen wel bekend is, geldt dat minder voor Evert van de Beek. Ook hij zet zijn eerste stappen in de luchtvaartwereld bij de LVA, zij het niet als vliegenier maar als burgerambtenaar. Na een kort dienstverband bij Fokker gaat hij in 1926 aan de slag als adjunct-directeur op Schiphol, onder Dellaert.

Van de Beek is met name in de periode na de Tweede Wereldoorlog, als de bijna compleet verwoeste luchthaven weer moet worden opgebouwd, van grote waarde. Daarnaast is hij de drijvende kracht achter de bouw van een aantal boerderijen op het luchthaventerrein. Hiermee doet Schiphol begin jaren 60 wat terug voor boeren die ruimte moeten maken voor de aanleg van nieuwe landingsbanen. Een van de boerderijen krijgt zelfs de naam Hoeve Evert van de Beek, die zelf de eer heeft de opening van ‘zijn’ hoeve te verrichten.

Rinse Hofstra(weg)

Net als Dellaert en Van de Beek begint ook Rinse Hofstra zijn carrière bij de LVA. Begin 1921 wordt de militair uitgeleend aan de pas opgerichte KLM om daar een aantal proefvluchten te maken. De samenwerking bevalt en in april van datzelfde jaar treedt hij – samen met Gerrit J. Geysendorffer – als allereerste Nederlandse burgerpiloot ooit in dienst bij de piepjonge luchtvaartmaatschappij.

Het verhaal gaat dat Hofstra de ‘automatische piloot’ heeft uitgevonden door met een elastiekje de stuurknuppel aan de ruitenwisser vast te binden. Helaas moet Hofstra al in 1924 vanwege nachtblindheid de cockpit definitief vaarwelzeggen. Dellaert haalt hem enkele jaren later naar Schiphol, waar hij de rest van zijn werkzame leven in dienst is als chef verkeersdienst en hoofdinspecteur.

Ballon Nadar(straat)

Dat de Ballon Nadarstraat is vernoemd naar hoeve Ballon Nadar is op zichzelf niet zo spectaculair. Maar het verhaal achter de naam van die boerderij is dat wel. In september 1865 komt de beroemde Franse fotograaf-uitvinder annex ballonvaarder Nadar, een pseudoniem voor Gaspard-Félix Tournachon, voor een demonstratievlucht met zijn reusachtige luchtballon ‘Le Géant’ naar Amsterdam. Zijn komst brengt tienduizenden belangstellenden op de been.

Zijn eerste poging wordt nog afgeblazen vanwege het slechte weer maar enkele dagen later gaat hij alsnog de lucht in, zij het voor korte duur. Hij komt namelijk niet verder dan het land van boer Blokland in de Haarlemmermeerpolder. Die is zo onder de indruk van het bijzondere bezoek dat letterlijk uit de lucht komt vallen dat hij zijn boerderij ernaar vernoemt.

Jan Plezier(weg)

Een beetje een apart geval, die Jan Plezier. Hij heeft namelijk nooit daadwerkelijk op Schiphol gewerkt. Sterker, hij heeft niet eens bestaan. De Jan Plezierweg is namelijk vernoemd naar een open rijtuig voor toeristische uitstapjes dat vroeger veel werd gebruikt, zo weet historicus en publicist Jan Willem de Wijn. Dit voertuig werd ook wel een Jan Plezier genoemd. De Jan Plezierweg ligt nu op de plek waar vroeger een busstation was waar bussen bedoeld voor groepsvervoer van dagjesmensen parkeerden in afwachting van hun passagiers.

Deze blog is het eerste deel in een serie over straatnamen op Schiphol. Benieuwd naar deel 2? Dat vind je hier.

Lees ook de vorige blogs

  • We vieren 750 jaar Amsterdam

    Gepubliceerd op:

    Vanaf 27 oktober 2024 viert Amsterdam een jaar lang zijn 750-jarig bestaan. Een mooi moment om een aantal Amsterdamse hoogtepunten op een rij te zetten.

  • Helaas pindakaas, dat is een vloeistof!

    Gepubliceerd op:

    We krijgen op Schiphol vaak de vraag wat nu eigenlijk onder vloeistoffen in je handbagage regel valt. Want dit levert nog wel eens verwarring op.

  • Start intercontinentaal vliegverkeer

    Gepubliceerd op:

    100 jaar geleden was vliegen veel uitdagender. Ontdek de eerste intercontinentale vlucht vanaf Schiphol en hoe dat avontuur verliep!